Forum Abre Los Ojos

Abre Los Ojos

„Paragraf 22” to książka niezwykła. Heller opowiada w niej o II wojnie światowej żartem, czasami wręcz z pewnym przekąsem. W ciekawy sposób porusza istotne sprawy. Mówi o bezsensie wojny szydząc z niej i wyśmiewając chwałę, którą teoretycznie przynosi walka.

Ciągle zabawne, czasami śmieszące do łez (lub bólu brzucha, jak kto woli) sceny, zbyt lekkie, zbyt frywolne traktowanie wojny mogą budzić irytację. Ale wojna w tej książce jest ważna; jest ważna, bo wojny nigdy nie powinno być i o tym głównie pisze autor.

W książce krytykowane są także niektóre ludzkie negatywne cechy, przywary. Każdy z bohaterów jest jakby uosobieniem jakiejś wady – Milo chciwości, Cathcart egoizmu, Scheisskopf ślepej ambicji prowadzącej do niczego.

Możliwe, że ten wariat jest tutaj ostatnim normalnym człowiekiem”* - tak powiedział o Yossarianie, głównym bohaterze powieści, jeden z jego przełożonych.

Był też paragraf 22. Kruczek prawny, który pozwalał na wszystko, jednocześnie nie pozwalając na nic. Niezwykły zapis, dzięki któremu najoczywistsza rzecz stawała się niejasną i niepewną... „Orr był wariatem i mógł być zwolniony z lotów. Wystarczyło, żeby o to poprosił, ale gdyby to zrobił, nie byłby wariatem i musiałby latać nadal”* - to cecha paragrafu 22, wszystko w nim widać czarno na białym, ale nie jest tym, co widzimy, bo właściwie nie znaczy tego, co ma znaczyć, mimo że znaczy to, co miał znaczyć, gdy go ktoś pisał, i nic nie znacząc, pozwala na wszystko i na nic nie pozwala. Zrozumieliście coś? Nie? To paragraf 22, który aż za bardzo przypomina dzisiejszy świat...

„Paragraf 22” jest książką pełną absurdu, jest też książką w pewnym sensie mądrą, jest książką, którą polecam.